İstanbul Menopoz Dönemi
Menopoz, kadın hayatının doğal bir aşamasıdır. Menopoz döneminde yumurtalıklardaki (overler) folikül miktarı azalır, yumurtlama durur ve buna bağlı olarak östrojen ve progesteron üretimi azalır. Zamanla östrojen üretimi kesilir ve yumurtalıklar küçülür. Buna bağlı olarak adet döngüsü kesilir. Bir yıl boyunca hiç adet görülmemesi menopoz olarak kabul edilir. Bu aşamadan sonra hamile kalmak mümkün değildir. Menopoz sözcüğü Yunanca mens (ay) ve pause (durmak) sözcüklerinden türemiştir. Dünya Sağlık Örgütü, menopozu yumurtalıkların aktivitelerini kaybetmeleri sonucu adet döngüsünün kalıcı olarak kesilmesi olarak tanımlamaktadır. Menopoz yaşı dünya genelinde 45-55 yaştır. Yapılan çalışmalar Türkiye’de ortalama menopoz yaşının 48 olduğunu göstermektedir.
Menopoz, tüm kadınlar için oldukça doğal bir süreçtir. Menopoz aniden gerçekleşmez. Çoğu kadın adet dönemlerinde tamamen kesilmeden önce birkaç yıl süren değişiklikler yaşar. Bu döneme menopozoal geçiş dönemi veya perimenopoz denir. Perimenopozda ve menopoz döneminde yaşanabilen ateş basması, gece terlemeleri, duygu değişimi ve uyku sorunları gibi şikâyetler, her kadında farklı yoğunlukta olabilir. Ayrıca bazı kadınlar, normalden daha erken yaşta menopoza girerler. “Erken menopoz” olarak adlandırdığımız bu durum, uygun yönetilmezse kalp-damar hastalıkları ve kemik erimesi başta olmak üzere birçok riski de beraberinde getirebilir.
Yazımızın devamında; menopoz, erken menopoz ve erken menopoz tedavisi hakkında tüm merak ettiklerinizi bulabilirsiniz. Menopoz dönemi ve menopoz tedavisi ile alakalı detaylı bilgi için Prof. Dr. İlker Kahramanoğlu ile iletişime geçebilirsiniz.
Menopoz Nedir?
Menopoz; yumurtalıklardaki foliküllerin işlevini kaybetmesi sonucu adet kanamalarının ve üreme kapasitesinin sona ermesidir. Bu süreçte, yumurtalıkların faaliyeti giderek azalır. Buna bağlı olarak, östrojen üretimi de azalır. Kadın vücudunda meydana gelen bu değişimler ise sert duygu geçişleri, sıcak basması, sık idrara çıkma ve kilo artışı gibi şikâyetlere neden olabilir.
Menopoz dönemi Dünya Sağlık Örgütü’nün sınıflandırmasına göre üç döneme ayrılır:
- Pre-menopoz: Bu dönem, menopozun ilk belirtilerini vermeye başladığı dönemdir. Adet düzensizliği ile başlayan pre-menopoz şikâyetlerine, depresif ruh hâli, terleme ve uykusuzluk da eşlik edebilir. Pre-menopoz döneminin ne kadar süreceği ise kişinin yapısal özelliklerine bağlıdır. Bazı kadınlar, yalnızca 1-2 ay bu şikâyetleri yaşarlar. Bazı kadınlarda ise yıllarca sürebilir.
- Menopoz: Adet kanamalarının kalıcı olarak kesilmesidir.
- Post-menopoz: Adet kanamaları tamamen kesildikten 1 yıl sonra, kadının postmenopoz sürecinde olduğu kabul edilir. Bu süreçte, lekelenme tarzı dahi olsa en ufak kanamalar anormal olarak değerlendirilir.
Menopoz Belirtileri Nelerdir?
Menopozun ilk belirtileri; adet kanamalarının düzensiz hâle gelmesidir. Menopoz süresi ilerledikçe, sıcak basması gibi şikâyetler de eklenebilir.
Menopoza girme belirtileri arasında şunlar yer alır:
- Adet düzensizlikleri.
- Yumurtlamada azalma.
- Ateş basmaları.
- Aşırı terleme.
- Depresif ruh hali.
- Uyuyamama.
- Gerginlik, sinirlilik.
- İştah artışı.
- Konsantrasyon güçlüğü.
- Yüzde kızarma.
- Nabızda artış.
- Baş ağrısı, baş dönmesi.
- Sıcak basması.
- Dikkatsizlik.
- Yorgunluk.
- Cinsel istekte azalma.
Menopoz dönemi belirtileri bu şekilde sıralanabilir. Birçok kadında bu şikayetlerin bazıları görülebilirken, bazı kadınlarda ise adet düzensizliği dışında bir şikayet görülmemektedir.
Menopozda Ateş Basması Ne Zaman Biter?
Menopoz belirtileri, her kadında farklı şiddette kendini gösterir. Şikayetlerin birçoğu bazı kadınlarda hiç görülmeyebilir. Ancak menopoza giren birçok kadının ortak şikâyeti ateş basmasıdır.
Menopoza bağlı yaşanan ateş basmalarının ne kadar süreceği ise değişkendir. Bazı kadınlar ateş basması şikâyetini yalnızca kısa bir süre hissederler. Bazı kadınlarda ise menopozdan sonra bile devam edebilir. Menopozda ateş basmalarının en şiddetli olduğu dönem, menopoza girildikten hemen sonraki dönemdir. Ateş basmalarının, genellikle giderek azalacak şekilde en fazla 2-3 yıl sürmesi beklenir.
Menopoz ve Erken Menopoz Ne Zaman Başlar?
Menopozun ilk belirtileri 40’lı yaşlardan itibaren kendini gösterebilir. Menopozun başlaması ise genellikle 50 – 51 yaşlarında olur. Menopoza girme yaşını coğrafi lokasyon ve ırk etkiler. Türkiye’de ortalama menopoz yaşı 48’dir.
Bazı kadınlarda hem çevresel hem de genetik faktörlere bağlı olarak, erken menopoz görülebilir. 45 yaşın altında başlayan menopoz olguları erken menopoz kabul edilir ve kadının sağlığı için tedavi edilmesi gereken bir durumdur.
Erken menopoz: 45 yaşından önce oluşan menopoza erken menopoz denir. Aile hikayesi, sigara kullanımı, kanser tedavisi nedeniyle kemoterapi veya radyoterapi görmüş olmak, geçirilmiş yumurtalık cerrahisi ve otoimmün hastalıklar (tiroid hastalığı, romatoid artrit) altta yatan sebeplerdir.
Cerrahi menopoz: Bazı operasyonlar zamanından önce menopoza girmeye neden olabilir. Adet gören bir kadının yumurtalıkları cerrahi olarak çıkarılırsa adet kesilir ve menopoz gelişir. Karın bölgesine alınmış radyasyon tedavileri menopoza yol açabilir. Kanser kemoterapileri esnasında görülen yumurtalık fonksiyon kayıpları çoğu zaman geri dönüşümlüdür.
Erken Menopoz Belirtileri Nelerdir?
Kadınlarda, 45 yaşından önce başlayan adet düzensizlikleri, sinirlilik ve ateş basması şikâyetleri erken menopoz şüphesi yaratır. Ancak kadının fizyolojisindeki başka rahatsızlıklar da erken menopoz belirtilerine neden olabilir. Bu nedenle erken menopozdan şüphelenen kadınların uzman bir jinekoloğa başvurması gerekir.
Erken Menopozun Zararları Nelerdir?
Erken menopoza giren kadınlarda, östrojen hormonu erkenden azalır. Kadının kemik, kalp-damar ve üreme sistemi sağlığını koruması için en az 50’li yaşlara kadar östrojen üretilmesi gerekir. Bu nedenle erken menopoz yaşayan kadınlarda kemik ve kalp-damar hastalıkları riski artmaktadır.
Menopozda Beslenme Önerileri
Menopozda östrojen yetmezliğine bağlı olarak metabolizma hızı yavaşlar ve kilo alımı başlar. Menopoz döneminde şu gibi beslenme önerilerine dikkat etmek; bu döneme dair bazı risklerin önlenmesine ve menopoz şikayetlerinin hafiflemesine yardımcı olabilir. Bu öneriler arasında şunlar yer alır:
- Osteoporozdan korunmak için günlük 1500 mg kalsiyum alınmalıdır.
- E vitamini sıcak basmaları ve halsizliği yönetmede yardımcı olabilir
- D vitamini normal düzeyde tutulmalıdır.
- Tuz alımı kısıtlanmalıdır.
- Uygun hastalarda fitoöstrojen içeren gıdaların tüketimi önerilir (soya, baklagiller, ıspanak, …)
- Menopoz döneminde düzenli egzersiz yapılması önemlidir.
Menopozda Yapılması Gerekenler
Menopoz döneminde özellikle ilk 2 yıl sık görülen sıcak basmalarına karşı hafif ve kat kat giymek gerekir. Böylece sıcak basması durumunda kıyafet azaltılabilir. Baharat ve kafeini azaltmak, sigara ve alkolden uzak durmak faydalıdır. Östrojen azlığına bağlı meydana gelen ağrılı cinsel birleşmeye karşı rahatlatıcı jeller kullanılabilir. Düzenli cinsel ilişki sağlanması atrofiden korunmak için gereklidir. Osteoporozdan korunmak için günlük kalsiyum alımına dikkat etmek ve düzenli egzersiz yapmak önemlidir. Hekiminiz uygun görürse hormon replasman tedavisi uygulayabilir. Belli aralıklarla kemik yoğunluğu ölçümü (dansitometri) yapılmalıdır.
Hormon Replasman Tedavisi Nedir?
Hormon replasman tedavisi (HRT) östrojen takviye tedavisidir. Hastaya düzenli olarak östrojen ve progesteron içeren ilaçlar verilir. Hormon tedavisinin esas amacı, menopoza bağlı gelişen sıcak basması, terleme gibi şikayetleri gidermektir. Bununla beraber, menopozla birlikte artan osteoporoz ve kalp-damar hastalıkları sıklığı da azaltılabilir. Tedavi cinsel yaşam üzerinde de olumlu etki gösterir. Hormon replasman tedavileri, ilaç ve doz açısından kişisellik gösterebilir. Fonksiyonel tıp prensiplerine uygun tedaviler ile kadınlara mümkün olan en doğal hormon tedavileri verilebilir.
İstanbul Menopoz Tedavisi Fiyatları
Menopoz, her kadının hayatının bir döneminde yaşayacağı, doğal bir süreçtir. Ancak bu süreci daha kolay geçirmek ve menopoz sıkıntılarını daha kolay atlatmak için bilinçli olmak önemlidir. Bunun için ise ilk aşama; menopoz belirtilerini tanımak ve zamanında fark etmektir.
Her kadına, menopoz belirtilerini fark ettiği anda jinekoloğa başvurması önerilir. Bu süreçte, rutin kontroller sırasında da doktor kadına menopoz hakkında bilgi verebilir. Menopozdan kaynaklanan bacak, kas ve eklem ağrılarını azaltmak ve kemik erimesine karşı önlem almak için D vitamini desteği tavsiye edilebilir. Ayrıca, sigaradan uzak, sağlıklı bir yaşam tarzı da menopoz şikâyetlerinin kontrol altına alınmasına yardımcı olmaktadır. Pre-menopoz ve post-menopoz dönemindeki rutin kontrolleri aksatmamak da kadının bir uzmandan destek alarak, bu süreci rahat geçirmesine yardımcı olur. Uygun kadınlarda o kişiye ve fonksiyonel tıbba uygun hormon replasman tedavisi önerilir.
Menopoz dönemi ve menopoz tedavisi İstanbul hakkında detaylı bilgi almak için Prof. Dr. İlker Kahramanoğlu ile iletişime geçebilirsiniz.